ماجراجویی در طبس و دره جن ها

در میان مقاصد گردشگری، طبس کمتر شناخته ‌شده است و اولین چیزی که ممکن است پس از شنیدن نام این شهر به ذهن خطور کند ماجرای طوفان شن و زمین‌گیر شدن آمریکایی‌ها در اطراف آن است.

تصور وجود زیبایی‌های خیره‌کننده و وجود چشمه‌های پر آب در این منطقه خشک دور از ذهن است. برای افرادی که به‌دنبال دیدنی‌های متفاوت در کویر مرکزی ایران هستند طبس و روستاهای اطرافش چیزی کم ندارد و می‌تواند سفری خاطره‌انگیز را برای طبیعت‌گردان و افرادی رغم بزند که به دنبال دیدن مناظر متفاوت هستند. برای من که باوجود معلولیت جسمی حرکتی شدید بسیاری از فعالیت‌های پرهیجان را تجربه کرده‌ام حضور در طبیعت طبس کاری کاملاً متفاوت بود و شاید هیچ‌وقت به فکرم نمی‌رسید که چیزی برای دیدن در این مناطق هم وجود داشته باشد.

3 مقصدغیرممکن

در فهرست مناطقی که قرار بود در این سفر نوروزی اعضای تور از آن دیدن کنند، حضور در سه منطقه برایم غیرممکن به نظر می‌رسید که عبارت بودند از: روستای ازمیغان به‌خاطر پستی بلندی‌هایش، چشمه بزرگ مرتضی علی و دره کال جنی یا همان دره جن‌ها که با ویلچر غیرقابل‌ عبور است. این سه منطقه بخش عمده سفر را به خود اختصاص می‌دادند و عملاً اگر قرار بود از لیست سفرم حذف شوند بخش بزرگی از سفر را از دست می‌دادم. با توجه به نوع بافت چشمه مرتضی علی و دره کال جنی می‌دانستم استفاده از ویلچر غیرممکن است و باید به‌دنبال راه عبور دیگری بود و به عبارتی معلولیت را محدود کرد.

همسفر شدن با افراد طبیعت‌گرد و ماجراجو که عاشق مواجه‌ شدن با چالش‌ها و عبور از غیرممکن‌ها هستند همواره باعث شده است که به‌جای تسلیم شدن به‌دنبال راه‌حل باشم. در میان تجربیاتم طبیعت‌گردی و حضور در نقاط بکر در جنگل‌ها و کوه‌ها تنها از طریق استفاده از قاطر امکانپذیر شده بود که سفر رویایی‌ام به منطقه لارنه در مسیر قله درفک ازجمله این تجربیات بود. از طرفی امکان تهیه قاطر برای حضور در این منطقه و با توجه به مسیر که گاهی نیاز به عبور از مسیرهای آبی عمیق و سنگی و باریک بود عملاً غیرممکن بود.

کوله پشتی تغییر یافته

مدت‌ها پیش استفاده از کوله برای رسیدن به قله توچال را با یکی از دوستانم بررسی کرده بودم، اما هیچ‌گاه وارد فاز عملی و اجرایی نشد. در این سفر مجدد این گزینه را با یکی از تور لیدرها بررسی کردیم و قرار شد از یک کوله آماده برای این کار استفاده کنیم. قبل از شروع به تغییر دادن کوله، از طریق جست‌وجو در اینترنت متوجه شدم تجربه این نوع سفر توسط یک تیم آمریکایی وجود داشته است که در آن فردی با معلولیت جسمی حرکتی شدید توسط دوستانش و با استفاده از کوله‌پشتی تغییریافته به دور اروپا سفر کرده و البته از مناطق شهری عبور کرده‌اند. بعد از دیدن تصاویر و نشان دادنش به یکی از تور لیدرهای این سفر که ده‌ها سال تجربه طبیعت‌گردی دارد، به اجرایی بودن این ایده اطمینان پیدا کردیم. کوله‌پشتی دست‌دوم تهیه شد و با محکم کردن اتصال‌ها و دوختن جای بندهای جدید به نظر می‌رسید همه‌ چیز برای سفری رویایی آماده‌ شده است. موفق بودن این سفر می‌توانست سکوی پرتاب من به دنیای طبیعت‌گردی و حضور در مناطق بکری باشد که کمتر کسی پایش به آن مناطق رسیده است.

آغاز سفر

پس از طی کردن مسیری طولانی تهران تا طبس به کاروانسرایی تاریخی کالمرد رسیدیم. بعد از چند روز گشت‌وگذار در طبس و روستاهای اطراف ازجمله ازمیغان که با ویلچر و به کمک همسفران تا آبشار و حتی بالای آبشار هم رفتیم که شامل عبور از رودخانه و شیب‌های تند و سرازیری‌های ناهموار بود که در نوع خود ماجراجویی تمام‌عیار بود که روی ویلچر برقی تجربه‌اش می‌کردم. در نهایت نوبت به بخش خاص سفر رسید که چشمه مرتضی‌علی یکی از جاذبه‌هایی بود که با استفاده از همین روش واردش شدیم. برای ورود به این دره باید از مسیری پر از پله به کف دره می‌رسیدیم که به کمک دوستم و قرار گرفتن در کوله مخصوص انجام شد. بعد از مدتی کوتاه دیواره‌های خیره‌کننده که به‌دلیل فرسایش آب و باد در طول هزاران سال ایجاد شده است برای من هیجان‌انگیز و فوق‌العاده زیبا به نظر می‌رسید و کاملا به وجد می‌آمدم. عبور از کف دره که در بخش‌هایی شبیه رودخانه‌ای کم‌عمق بود همراه با یک گروه چهل پنجاه نفره پرانرژی، زیبایی دره را برای من دوچندان می‌کرد. عبور از روی سنگ‌های کوچک و بزرگ و گودال‌های آب که بعضی گرم و بعضی بشدت سرد بودند تجربه متفاوتی بود که مرورش هم هیجان‌انگیز است. واکنش گردشگرانی که در مسیر شاهد عبور ما بودند قابل‌توجه بود و عموما انرژی مثبت از آنها می‌گرفتیم و کلام محبت‌آمیزشان شامل حال ما می‌شد. پس از چند ساعت گشت‌وگذار در میان سنگ‌ها و چشمه‌ها و آبگرم‌های این منطقه که برای هر چهار نفر ما پرچالش بود به بالاترین بخش‌ها رسیدیم، چالش این نوع حمل شدن برای من تحمل این وضعیت بود و برای دوستانم شامل تحمل وزن من و تمرکز برای عبور از بخش‌های صعب‌العبور می‌شد.

دره‌کال جنی

اما هیجان‌انگیزترین بخش این سفر دره کال جنی بود که برای ورود به آن از ابتدای سفر لحظه‌شماری می‌کردم. داستان‌هایی که در رابطه با این دره گفته می‌شود و روایت‌های تاریخی که وجود دارد هیجان حضور در این منطقه را دوچندان می‌کند. قرار گرفتن در کوله‌پشتی و عبور از چشمه مرتضی علی باعث شده بود که تمام بدنم دچار گرفتگی عضله شود و این در حالی بود که من حرکت خاصی نداشتم و تمام فشارها به دوستانم وارد می‌شد که در تمام طول مسیر هیچ‌گاه تسلیم نشدند. روز موعد فرارسید و با استفاده از ویلچر برقی تا ابتدای دره رفتم و با کمک دوستانم به این دره وارد شدیم. مسیر پر از دیواره‌های عمودی بود که در بعضی بخش‌ها خیلی باریک می‌شدند و شکل‌های هندسی بسیار زیبایی را تشکیل می‌دادند که باورکردنی نبودند. یکی از پر چالش‌ترین بخش‌ها، عبور از منطقه‌ای از دره بود که عمق آب به دو متر می‌رسید که با موفقیت و با شنا کردن از این نقطه عبور کردیم.

سرانجام… موفقیت

سرانجام، کار گروهی و اراده مثال‌زدنی دوستان طبیعت‌گردم باعث شد تا به این نتیجه برسیم که برای من و امثال من در طبیعت‌گردی هیچ مرزی وجود ندارد و با برنامه‌ریزی می‌توان به دوردست‌ترین مناطق و حتی نوک قله‌ها با شدیدترین معلولیت‌ها دست پیدا کرد. فقط کافی است باور کنیم و ایمان داشته باشیم که هر کاری با صبر و برنامه‌ریزی امکان‌پذیر است.

سعید ضروری – روزنامه نگار

روزنامه جام جم